Μπαταρία αυτοκινήτου!

Η μπαταρία είναι μια αποθήκη συσσωρευμένης ενέργειας, η οποία θα χρησιμοποιηθεί για μελλοντική χρήση. Σε αυτό το άρθρο εστιάζουμε στη γενική χρήση, λειτουργία και σχεδιασμό μια απλής συνηθισμένης μπαταρίας μόλυβδου - οξέος αυτοκινήτου. Τα περισσότερα χαρακτηριστικά που θα αναφερθούν είναι ίδια για τους περισσότερους τύπους και τις τεχνολογίες μπαταριών αυτοκινήτου.

Πώς λειτουργεί;

• Η τάση που δημιουργείται, οφείλεται σε χημικές αντιδράσεις ανόμοιων υλικών (θετικές και αρνητικές πλάκες), τα οποία βουτάνε στον ηλεκτρολύτη (θειικό οξύ + νερό).
• Για μπαταρία μόλυβδου, έχουμε 2V σε κάθε στοιχείο για 12V μπαταρία.
• Ο ηλεκτρισμός ρέει όταν δημιουργηθεί κύκλωμα μεταξύ θετικών και αρνητικών ακροδεκτών.
• Μια μπαταρία βρίσκεται σε συνεχή διαδικασία φόρτισης και αποφόρτισης
• 
  Φορτίζεται όταν ρεύμα ρέει πίσω στη μπαταρία και αποκαθίσταται η χημική διαφορά μεταξύ των πλακών. Αυτό γίνεται όταν οδηγούμε χωρίς να καταναλώνεται περίσσεια ενέργεια (ρεύμα) από διάφορα ηλεκτρικά εξαρτήματα (αντίσταση θέρμανσης πίσω παρμπρίζ) , με αποτέλεσμα το δυναμό να στέλνει ρεύμα πίσω.
• Όταν αποφορτίζεται η μπαταρία, οι πλάκες μόλυβδου είναι πιο όμοιες μεταξύ τους χημικά, το οξύ εξασθενεί και η τάση πέφτει, με αποτέλεσμα μια πλήρης φόρτιση της μπαταρίας να αποκαθιστά τη χημική διαφορά μεταξύ των πλακών.

Η διαδικασία που περιγράψαμε πιο πάνω με την συνεχή και επαναλαμβανόμενη φόρτιση και αποφόρτιση, ονομάζεται κυκλική ικανότητα της μπαταρίας.

Ποια μπαταρία ταιριάζει στο όχημά μου;

Σε πολλά οχήματα μπορούν να τοποθετηθούν πολλά μεγέθη μπαταρίας. Τα κριτήρια με τα οποία αγοράζουμε και τοποθετούμε μια μπαταρία στο όχημά μας είναι τα εξής:

• Ανάλογα τον χώρο τοποθέτησης. Δηλαδή πόση χωρητικότητα και άνεση έχει το σημείο που τοποθετείται η μπαταρία.

Πόση ένταση ρεύματος ψυχρής εκκίνησης χρειάζεται να έχει η μπαταρία (ο αριθμός CCA = Cold Cranking Amps). Είναι ο αριθμός των αμπέρ που δέχεται η μπαταρία για 30 δευτερόλεπτα σε 0^0c ,μέχρι να πέσει η τάση στα κατάλληλα επίπεδα.

•      Χωρητικότητα σε απόθεμα. Η ποσότητα σε ενέργεια με την οποία μπορεί να λειτουργήσει η μπαταρία χωρίς δυναμό.

•    Ένας κανόνας είναι ότι όσο υψηλότερος ο αριθμός CCA και η χωρητικότητα αποθέματος, τόσο το καλύτερο. Ειδικά σε χώρες με ψυχρό κλίμα είναι πολύ βασικό το υψηλό CCA.
•    Η μπαταρία βαθιάς εκφόρτισης χρησιμοποιείται κυρίως σε σκάφη και αυτοκινούμενα τροχόσπιτα. Σε αυτού του είδους τις μπαταρίες λαμβάνουμε υπόψιν τα εξής:

o   Τον τύπο του εξοπλισμού που θα τροφοδοτήσει με ενέργεια η μπαταρία

o   Τον αριθμό των αμπέρ που απαιτείται για τον εξοπλισμό που θα χρησιμοποιήσουμε

o   Τις ώρες που θα χρησιμοποιήσουμε τον εξοπλισμό αυτό

•      Για να υπολογίσουμε την απαιτούμενη ισχύ της μπαταρίας σε ώρες, πολλαπλασιάζουμε τα αμπέρ (A) που θα χρειαστούμε επί τις ώρες (H) λειτουργίας και λαμβάνουμε τα αμπερώρια (AH).

Τι να προσέχουμε για την ασφάλειά μας σε σχέση με τη μπαταρία;

• Πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι μπαταρίες περιέχουν θειικό οξύ και παράγουν εκρηκτικά μείγματα υδρογόνου και οξυγόνου, τα οποία η μπορεί να σκάσουν ή μπορεί να έρθουν σε επαφή με τα μάτια, το δέρμα κλπ.
• 
  Δεν ανάβουμε ποτέ φλόγα, τσιγάρο ή σπινθήρες κοντά στην μπαταρία.
• Δεν ανοίγουμε ποτέ την μπαταρία όταν οι βαλβίδες της δεν αφαιρούνται (κλειστού τύπου)
• Να είναι πάντα σωστά κλεισμένες οι βαλβίδες εφόσον ανοίγουν (ανοιχτού τύπου) και η μπαταρία να είναι επίπεδη όταν αλλάζονται οι ηλεκτρολύτες.
  
• Να είναι ο χώρος εργασίας μας πάντα καλά αεριζόμενος.
• Να μη σκύβουμε ποτέ πάνω από την μπαταρία όταν αυτή είναι συνδεδεμένη με βοηθητική μπαταρία.
• Προσοχή αν κρατάμε ή δουλεύουμε με μεταλλικά εργαλεία να μην ακουμπήσουν στους πόλους και δημιουργηθούν σπινθήρες ή βραχυκύκλωμα.
• Αν πέσει ηλεκτρολύτης:

o   Πάνω στο όχημα ,ξεπλένουμε άμεσα με μαγειρική σόδα

o   Στα μάτια κατευθείαν ξέπλυμα με κρύο νερό για 15 λεπτά και άμεση επίσκεψη σε γατρό

o   Στο στόμα και καταπιείτε ,πιείτε μεγάλες ποσότητες νερού ή γάλακτος, αλλά μην κάνετε εμετό! Επισκεφθείτε αμέσως γιατρό

o   Στο δέρμα ή στα ρούχα εξουδετερώνουμε με σαπουνάδα ή ουδετεροποιητή οξέος και ξεπλύνετε με καθαρό νερό

• Δεν φορτίζουμε ποτέ τις μπαταρίες όταν είναι παγωμένες.

Τί να γνωρίζουμε για τη φόρτιση της μπαταρίας;

• Να φορτίζουμε τη μπαταρία πλήρως μετά από κάθε εκφόρτιση όσο πιο σύντομα γίνεται.
• Ο φορτιστής με τον οποίο φορτίζουμε τη μπαταρία να είναι συμβατός με αυτή.
• Να χρησιμοποιούμε φορτιστή με αυτόματη απενεργοποίηση.
• Να έχουμε ηλεκτρονικό φορτιστή ελεγχόμενης τάσης.
• Η τάση μετά τη φόρτιση θα πρέπει να είναι 2,12 – 2,13V/στοιχείο.
• Χρειάζεται 1 ώρα φόρτισης για κάθε βολτ σε 12,7V – 12.8V για μια πλήρη φόρτιση.
• Αφού ολοκληρωθεί η φόρτιση πρώτα αφαιρούμε τον φορτιστή.
• Σταματάμε τη φόρτιση σε περίπτωση διαρροή ή σε αύξηση θερμότητας.

Πώς ελέγχουμε αν μια μπαταρία είναι φορτισμένη;

Ο ευκολότερος τρόπος για να ελέγξουμε τη μπαταρία είναι με βολτόμετρο ή πολύμετρο. Με σβηστή μηχανή τοποθετούμε τους ακροδέκτες του οργάνου μέτρησης που θα επιλέξουμε, στον θετικό και αρνητικό πόλο της μπαταρίας αντίστοιχα και ελέγχουμε το φορτίο.

Εγκατάσταση

• Κατά την τοποθέτηση η μπαταρία πρέπει να είναι επίπεδη στη βάση της.
• Να μην έχει άλλα αντικείμενα η βάση για να μην προκληθεί κάποια ζημιά στον πάτο της μπαταρίας κατά την τοποθέτηση.
• Ο συγκρατήρας να μη σφίγγει με πολύ δύναμη για να μην σπάσει το σημείο που κρατάει τη μπαταρία σταθερή.
• Κοιτάζουμε πάντα την πολικότητα ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του οχήματος.
• Ο θετικός ακροδέκτης (πόλος) είναι συνήθως μεγαλύτερος από τον αρνητικό.

Σαν συμπέρασμα μπορούμε να πούμε ότι γνωρίζοντας όλες τις παραπάνω πληροφορίες και εφαρμόζοντας τις ενέργειες ασφαλείας, θα έχουμε μια σωστή λειτουργία της μπαταρίας για τουλάχιστον 3 με 5 χρόνια όσο χρόνο δηλαδή μας δίνουν οι κατασκευαστές συνήθως.